شکست احمد شاه ابدالی افغان ازمیرنصیرخان کمبرانی بلوچ و امضای پیمان 1758کلات

شرح تصویر:

نقاشی بسیار زیبا از جنگ میر نصیر خان کمبرانی بلوچ و احمد شاه درانی افغان1758میلادی

میرنصیر خان احمدزئی کمبرانی حاکم قدرتمند بلوچستان در دوران اول حکومت خود زیر استعمار احمد شاه درانی شاه افغانستان قرارداشت اماپس ازمدتی میر نصیر خان اعظم،سرانجام اتحاد خود با افغان ها راشکست زیرا احمد شاه درانی زیاد به امور داخلی بلوچستان دخالت میکردوروسای طوایف بلوچ رابرعلیه دولت مرکزی میرنصیر،تحریک می نمود .احمد شاه درانی تلاش زیادی برای برقراری اتحاد دوباره با گرفتن مالیات ناچیز کرد، اما نصیر خان این درخواست را رد و اعلام استقلال کرد

احمد شاه که این موضوع را تحقیر حساب کرده بود صد هزار نیروی افغان اماده برای جنگ ساخت.احمد شاه وزیر خود ،شاه ولی خان رو به جنگ فرستاد

میرنصیر خان کمبرانی شاه بلوچستان؛در این جنگ حدود بیست هزار نیروی بلوچ دراختیارداشت این نبرد،یکی از مهمترین و تاریخی ترین جنگ های بین بلوچ ها با افغان ها بود

این قیام بر ضد دولت درانی ازلحاظ تاکتیکی واستراتزیکی کاملاً به موقع بود چراکه نیروهای احمد شاه درانی به وسیله مرهته ها در هندوستان تارومار شده بودند

مولف تاریخ احمد شاهی می نویسد:

 نصیر خان با حدودبیست هزار نیروی جنگی بلوچ به سمت افغانها وبه منطقه مستونگ رفت. احمد شاه نیز به سرعت از هندوستان برگشت و برای حفظ موانع؛ نیروهایی به شورابک اعزام کرد. انها تعدادی از قلعه ها و خانه های بلوچ را اشغال و تعداد اهالی را به اسارت گرفتند.

 دربرخورد میان میرنصیر خان اعظم و شاه ولی وزیر احمد شاه،نیروهای افغان شکست شدیدی خوردنداما نصیر خان انها راتعقیب نکرد.

در ادامه نبرد،احمد شاه درانی شخصاًبا لشکرانبوه افغان، برای سرکوب بلوچ ها به میدان شورابک رفت به نوشته قاضی عطالله خان پیشاوری دشت شورابک از کثرت نیروهای سپاه احمد شاه در خود میجوشید اما میرنصیر خان کمبرانی با شجاعت و دلاوری تمام به نیروهای احمد شاه حمله می کرد،چون خطوط دفاعی نیروهای احمد شاه محکم بود،میرنصیر عقب نشینی کرد و در شاه مران موضع گرفت .در این جنگ بزرگترین فرماندهان احمد شاه و تمام سران قبایل هشتگانه افغانستان با نیروهای قومی شان مشترکاً درمقابل بلوچهاایستادند.

 بلوچ ها درحالی که با دلیری می جنگیدند از چندسو محاصره شدند و سنگرهای خود را از دست دادند.جنگ به اندازه ای شدت گرفت که هم نیرو های افغان و هم بلوچ ها ،سلاحهای خود را از دست دادند و بدون سلاح با دست خالی به جنگ تن به تن روی آوردند،لاکن نیروهای افغان به جهت کثرت جمعیت برتری هایی درنبردهابدست آوردند.

پس ازچندماه مقاومت بلوچ ها،برای جلوگیری ازهجوم افغانهابه کلات وردوبدل نماینده،میرنصیر خان اعظم و احمد شاه با هم صلح کردندوقراردادنوشتند:

1-حکومت مستقل میرنصیر خان به رسمیت کامل شناخته شد

2-حکومت بلوچستان از دادن مالیات به حکومت افغانستان معاف شد

3-خان کلات مجبور به دادن نیرو کمکی به احمد شاه نیست.اما اگر جنگ در برابر دشمنان خارجی اغاز شود، خان کلات نیرو ها ی بلوچ رابه عنوان نشانه دوستی وکمک برای مشارکت درنبرداعزام می نماید به این شرط که پادشاه افغانستان سالانه  100،000روپیه وهمچنین سلاح های نظامی و اذوقه برای مصارف ارتش به دولت کلات تحویل نماید.

qambarani@