گالری-48

تقسیم اداره محلی مناطق بلوچستان

تقسیم اداره محلی مناطق بلوچستان شرقی توسط  حکومت مرکزی کلات(شاهان کمبرانی) بین طوایف بلوچ:

رئیسانی منطقه متهری

 شاهوانی منطقه حاجی

 لهری منطقه خانبی

بنگل زهی منطقه چندر

 رودینی منطقه تاج

 محمدحسنی منطقه کوگرو

 محمدشهی منطقه زرداد 

QAMBARANI@

تصرف کلات وآزادی دوباره

اشغال کلات توسط بریتانیا

پس از اشغال کلات ؛انگلیس اقدامات بسیاری برای تقویت تسلط خود بر بلوچستان کرد .چنین اقداماتی شامل انتصاب یک خان دست نشانده بر تاج و تخت کلات بود و انتصاب یک افسر انگلیسی به عنوان نایب السطنه در کلات و امضا پیمانی که به اقدامات مختلف انگلیس مشروعیت میداد. بلوچ بعد از شوک از شهادت اعلیحضرت میرمحراب خان ثانی و اشغال سرزمینشان به خود آمدند و پس از آن دوباره تحت رهبری پسر میرمحراب خان ثانی به اسم اعلیحضرت میرنصیر خان ثانی، به مخالفت علیه حکومت انگلیس بسیج شدند. انگلیس نوه میرمحبت خان.میرشهنواز خان را به عنوان شاه جدید و ستوان لاودی را با قدرت واقعی برای اداره قلمرو بلوچ به عنوان نایب السطنه انتصاب کردندوتحت نام شاه شهنوازخان، تجزیه بلوچستان به زودی شروع شد .در یکی از توافق نامه ها که توسط انگلیس و افغانستان و شهنواز خان امضا شده بود مناطق کچهی و مستونگ از بلوچستان جدا و تحت کنترل مستقیم دولت دست نشانده انگلیس شاه شجاع در کابل داده شد و خود بلوچستان تحت حاکمیت دولت انگلیس انتصاب شده در افغانستان درآمد.

 میرنصیر خان دوم ،وارث تاج و تخت در نوشکی بود و شروع به سازماندهی قبایل بلوچ برای مبارزه طولانی و مرحله نهایی کرد. انگلیس از این حقیقت آگاه بود که طوایف بلوچ، میرنصیر خان ثانی احمدزئی کمبرانی را وارث تاج و تخت میدانند .هیچ یک از قبایل هرگز میرشهنواز خان را به عنوان حاکم بلوچ قبول نکردند. 

انگلیس برای بازداشت یا از بین بردن میرنصیرخان دوم چندین بار تلاش کرد. انگلیس برای پیدا کردن محل دقیق وارث فراری کلات به استخدام برخی از قبایل پرداخت. نیروهای انگلیس با کمک قبیله ر..... به سردار قبیله مینگل سردار افضل خان مینگل حمله کردند که ازمیرنصیرخان دوم و خانواده اش محافظت میکرد. چند تن از مبارزان مینگل کشته شدند و سردارشان دستگیر شد اما نصیرخان دوم فرار کرد .انگلیس منطقه را ویران کرد و دهکده میرانزی در نزدیکی نوشکی را سوختند. نیروهای انگلیس شروع به تعقیب مسیرهای پیاده روی نصیرخان دوم کردند. نیروهای انگلیس به پنجگور یورش بردند و حتی برخی از مقامات انگلیس از این غارت و ویرانی نیروهایشان ابراز بیزاری کردند. هرچند که مقامات انگلیس از کوره در رفته بودند وبرای دستگیری وارث تاج و تخت بلوچستان تلاش میکردند اما آنها قادر به هیچ گونه آسیبی به وی نبودند. رهبر فراری آزاد ماند و بعد از سرگردانی در نوشکی و پنجگور و مکران ،وی سرانجام اردوی خویش را در مستونگ ایجاد کرد و به بسیج نیروهای طوایف بلوچ برعلیه انگلیس و آماده سازی حمله نهایی به کلات پرداخت.

آزادی پایتخت بلوچستان؛ کلات

بطور کلی دولت انگلیس از ناآرامی میان قبایل بلوچ و نیز بسیج نیروهای بلوچ تحت فرماندهی اعلیحضرت میرنصیرخان دوم همواره احساس خطرمی کرد

نایب السطنه انگلیس لاودی ،با کمک بخشی دیگرازطوایف بلوچ که هنوز به میر شهنواز خان وفادار بودند به سازماندهی دفاع از شهر کلات پایتخت پرداختند.

 نیروهای بلوچ تحت رهبری اعلیحضرت میرنصیرخان دوم به کلات حمله کردند و بعد از سه روز جنگ شدید،نایب السطنه انگلیس هیچ انتخابی جز تسلیم کردن شهر ندید. به میرشهنواز خان اجازه داده شد که به سمت جنوب برود و لاودی و مسافر انگلیسی چارلس ماسون بازداشت شدند.

 در همان روز میرنصیرخان دوم توسط روسای قبایل بلوچ بطور رسمی در یک مراسم در قلعه میری ،شاه بلوچ اعلام شد. 

درهمین زمان مقامات انگلیسی در کلات از خبر حمله تلاش بزرگ برای تقویت دفاع کلات توسط نیروهای انگلیسی تحت فرماندهی ستوان همرسلی برای کمک به میر شهنواز خان و سرهنگ لاودی از کویته به سمت کلات خبردادند. نیروهای بلوچ در مووبی ناموفقانه سعی به قطع راه این نیروها کردند تارسیدن آنهارابه کلات به تاخیر بیندازند. پس از سرکوب مقاومت بلوچ که بسیاری از جنگجویان بلوچ کشته شدند، نیروهای انگلیس ،مستونگ را اشغال کردند. اما پس از شنیدن تصرف کلات توسط اعلیحضرت میرنصیرخان ثانی احمدزئی کمبرانی، آنها به کویته عقب نشینی کردند. 

میرنصیرخان دوم پس از آزاد ساختن کلات ،برنامه ریزی کرد که بطور کلی با حمله به پادگان انگلیس در کویته به حضور انگلیس در بلوچستان پایان دهد.لاکن چون رئیس قبایل ساراوان آماده چنین جسارتی نبود،شاه برای همزیستی مسالمت آمیز با مقامات انگلیس پیش بینی مذاکره نمود.

نبردعقاب

نبرداعلیحضرت میرعبدالله خان احمدزئی کمبرانی با ارتش ترکیبی سندوافغان

هم طایفه ای های عزیز؛لطفاًحوصله به خرج بدهید،متون رامطالعه فرمائیدو از تاریخ گذشتگان خودمطلع شوید.

پس از خروج نیروهای کلهور از قلمرو بلوچستان ،صحنه نهایی زور آزمایی یک به یک میان بلوچ و افغان در کویته بود .اعلیحضرت میرعبدالله خان ،نیروی بزرگی گردآوری کرد و در لحظه شماری نهایی ،بطور ناگهانی حمله کرد .ارتش قندهار از دره کویته عقب نشینی کرد .این خروج ناگهانی نیروهای افغان ممکن است به خاطرپیش بینی از یک شکست قطعی در نبرد با نیروهای بلوچ باشد و یا ممکن است به دلیل یک خطر بزرگتر از جانب ایران به قندهار باشد. این رویداد در کویته که در آن نیروهای ترکیبی قندهار و سند بودندبه وقوع پیوست. شاه برای پیشروی قطعی واز بین بردن نفود دائمی کلهوره در آنجا برنامه ریزی کرد.اعلیحضرت زودتر از ارتش ساراوان از دره بولان عبور کرد تا به نیروهای قبایل جهلاوان در سانی ملاقات کند. از انجا نیروهای به هم پیوسته به سمت گنداوه حرکت کردند.کلهورا از آمدن ارتش میرعبدالله خان مطلع شدند و نیروی بزرگی برای مقابله با پیشرفت بلوچ گرد آوردند. به دلیل برخی سوء مدیرت در بخش از فرماندهی نیروهای جهلاوان، این دو نیروی ساراوان و جهلاوان نتوانستند به موقع ملحق شوند و اعلیحضرت میرعبدالله خان، زودتر به نزدیک نیروهای کلهور رسید و مجبور به جنگ با نیرویی بزرگتر شد. در حدود منطقه جانداری، دو سپاه با هم برخورد کردند ،هرچند ارتش میرعبدالله خان کلهور هارو شکست داد اما در عین حال اعلیحضرت میرعبدالله خان شجاعانه جنگیدودر جنگ به شهادت رسید. به گفته نصیر؛ نزدیک هفتصد نفر جنگجوی بلوچ در جنگ کشته شدند و کلهورا به مراتب خیلی بیشتر کشته دادند. با مرگ میرعبدالله خان کمبرانی،فصلی دیگراز شکوه بلوچستان به پایان رسید .او نه تنها یک ماجراجوی شجاع، بلکه یک استراژیست بزرگی بود. او توانست قلمرو ی بلوچستان را افزایش دهد و با اتحاد با نادر شاه افشار قدرت خود را بیشتر کند و بر نیروهای ترکیبی قندهار و سند پیروز شود. میرعبدالله خان نه تنها یک سیاستمدار و جنگجو ،بلکه یک شاعر بزرگی هم بود .او برخی شعرهای بسیار قابل توجه بلوچی را سروده که در غنی سازی ادبیات کلاسیک بلوچ کمک کرده است. با تمام احوال او یک اسطوره در تاریخ کلات وبلوچ بود.

"پیروزی مشترک در جنگهای با مشهد ( 1751میلادی)ونیشابور(1770میلادی)"

-میر نصیر خان احمدزئی کمبرانی و ارتش بلوچ با احمد شاه ابدالی وارتش افغان در چندین جنگ بصورت مشترک وائتلاف شرکت کردند که در برخی جنگ ها میرنصیر خان، فرماندهی نیروهای مشترک رابرعهده داشت.حضور پیروزمندانه او در نبرد های نیشابور و مشهدباارتش شش هزار نفری کلات درسالهای1751 و 1770 تا حد زیادی احمد شاه درانی را تحت تاثیر قرار داد بطوریکه پس ازنبردنیشابور،او را در آغوش گرفت وازمیر نصیر خان کمبرانی باعنوان" برادر"یاد کرد.

منابع:

-مالکولم، ج دوم، صفحات 149-41

-تاریخ بلوچستان

توضیح: احمدشاه در دوره زمامداری خود، ۳ بار برای به اطاعت درآوردن بازماندگان نادرشاه، به مشهد مقدس و نیشابور لشکرکشی کرد که اولین لشکرکشی او در سال ۱۱۶۳ هجری انجام شد. وی در این لشکرکشی‌ها، ضمن قدرت‌نمایی در برابر حاکمان محلی، ارادت خاصی به امام رضا(ع) نیز از خود نشان داد. احمدشاه در یکی از این لشکرکشی‌ها، به احترام امام رضا(ع) وارد محدوده مشهد نشد، بلکه در منطقه خواجه ربیع اردو زد. وی بارها به زیارت امام هشتم(ع) آمد و «عتبه» و «درگاه» این امام را بوسید. «محمود حسینی» واقعه‌نگار احمدشاه و صاحب تاریخ «احمدشاهی» در صفحه ۲۹۸ کتابش این مطلب راذکرنموده است.

ظلم تاریخی

محمدعلی جناح،هیچگاه نمی توانست بدون حمایت قدرتهای بزرگ منطقه،یعنی ایران وعربستان،برای تاسیس کشورناپاکستان خود،اقلیم مستقل کلات راهم ببلعد.به همین منظورشاه ایران محمدرضاپهلوی بخش سخت آن راقبول کردوبابمبارانهای اف چهارده های خوددرمنطقه بلوچستان شرقی جهت تحت فشارگذاشتن بلوچها،جناح راکمک کرد وازطرفی شاه سعودی عبدالعزیزبخش نرم ماجرارابادیدارمیراحمدیارخان آخرین شاه کلات که درآن دیدارحتی عبدالعزیز یک لاک ازشاه کلات قرض گرفت که این مطلب درروزنامه های قدیمی هم درج گردیدوهیچگاه این پول به بلوچستان برنگشت،زمینه ادغام بلوچستان رادرسرزمین نوبنیادناپاکستان فراهم نمودند.

درآینده درکانال کمبرانی ،دراین خصوص،مدارک بیشتری ارائه خواهدشد...

اسناد-11

گالری-42

کدام شاه کلات به بزرگان طایفه کمبرانی(خمّر)درایران نامه نوشت؟

کدام شاه کلات به بزرگان طایفه کمبرانی(خمّر)درایران نامه نوشت؟

پاسخ:

منبع:کتاب زادسروان سیستان

هنگامی که استقلال خان کلات،بر اثرنفوذانگلیسی هاخاتمه یافت، میر خداداد خان(خان کلات) نوه نصیرخان ابن میرعبدا..خان ابن میرمحراب خان ابن میراحمدخان قنبرانی شدیداً با انگلیسی ها درگیر شد وبراساس مدارک موجود، میر خدادادخان به هنگام احساس شکست به جمیع بزرگان طایفه خمّر از قبیل کدخدا درویش ، کدخدا علی اصغر، کدخدا میربیک و کدخدا علی، نامه نوشته و ضمن آنکه، آنان را از وضع و موقعیت خویش مطلع ساخت، ضرورت اقدام تصرف املاک موروثی شان رادرکلات به آنان گوشزد نمود.

کمبرانی یامیروانی

سوال:

برخی می گویندکمبرانی هاخودقبلاً میروانی بوده اندوسپس ازمیرابراهیم خان به بعدفامیلشان کمبرانی شده،نظرتان چیست؟

📚پاسخ: 

ابتدااین سند رامطالعه نمایید:

"حاکمان بلوچستان از قرن 13 میلادی و از زمان حکومت میرحسین؛ نواسه پنجم میر قنبر منصوب به قبیله "بروهی بلوچ"، به حکومت در بلوچستان ادامه داده بودند. بازهم در قرن 17 میلادی، میراحمد خان از همین سلسله، جای حکمرانان سابق را در حلقه ای کوچکتر گرفت که مرکز آن قلات(کلات) بود.

📜منبع:   غبار، میرغلام محمد. افغانستان در مسیر تاریخ ، ص 527"    

این سندبه خوبی نشان می دهدکه میرکمبر اصلی،موسس حکمرانی دربلوچستان است واین تاسیس حکومت به قرن13میلادی وقبل ازآن برمی گردد. درادامه... قرنهابعدکه میروکمبرانی ازسلسله شاهی حاکم شده است ورسم دربین فرزندان ونوه هااین چنین بوده که نام پدرویاپدربزرگشان راهم برای یادبود وی به فامیل اضافه کنند لذا"میروانی کمبرانی"رایج گشت.

درتاییداین موضوع ،فرزندان میراحمدخان نیزحکومتشان رادرادامه احمدزئی کمبرانی نامیده اند.لذانام تاریخی"کمبرانی"هویت اصلی شاهان بلوچستان بوده وجدای ازاینکه درمقطعی میروانی،احمدزئی و...مرسوم شده،لاکن همه اینهادرواژه بزرگ" کمبرانی" مستتربوده است.   

 توضیح:همه شاهان کمبرانی به میرکمبرمعروف بوده اند

✍️محقق:دانیال خمّر