نبردمیرمحراب خان ثانی درتاریخ ادبیات بلوچستان

شاعر نهضت مقاومت بلوچ، محمدخان ماری (1850- 1932) که در مراکز اسلامی هندوستان تحصیل کرده و در همین اوان به جنبش‌های ضد بریتانیا پیوست. در یکی از اشعار خود، آن دسته از سرداران سازشکار بلوچ را که از مقاومت دست کشیدند و میرمحراب خان؛ حکمران محلی وقت را در مبارزه با انگلیس، تنها گذاشتند، سرزنش می‌کند؛
«ای خوانین! شما کرامت و بزرگی خود را در نتیجه‌ی حماقت خود از دست داده‌اید، شمایان هویت و افتخار خود را به حراج گذاشته و بردگی دشمن متجاوز را پذیرفته‌اید، بریتانیا قلعه‌ها و ثروت‌های سرزمین‌مان را به چنگ گرفته اما شما برای چند سکه، به مردم خود پشت کرده‌اید».
ملا محمد حسن، یکی از رهبران بلوچ که از مبارزات میرمحراب خان علیه بریتانیا حمایت کرده است، رویدادهای آن زمان را اینگونه توصیف می‌کند؛
«همچون جوشش باران، شمشیرهایتان می‌رقصد، اما اَسَفا که قلعه‌ها و خانه‌هایمان به اشغال دشمنان درآمده است. هنگامی که نبرد درگرفت، محراب خان چون شیری شجاع آماده‌ی دفاع شد، با لباس‌های برازنده‌اش، شمشیری به دست و سپر به دست دیگر، با اقتدا به شهامت امام علی، به قلب دشمن هجوم برد...».
شعرای مسلمان برای شرح رویدادهای معاصر، به کرات از تاریخ اسلامی الهام گرفته‌اند، محمد خان ماری نیز در شعر خود، متحدان محلی بریتانیا را همچون یزیدیانی می‌داند که به قتل حسین بن علی (ع)، نوه‌ی پیامبر (ص) شمشیر کشیدند. رحم علی نیز در شرح مرگ میرمحراب خان (1839) نوشته است؛
«به یاد آور او را که شجاعانه با دشمنان اشغال‌گر جنگید، برای دفاع از میهن لحظه‌ای هم درنگ نکرد، همچون شیری زخمی بر زمین افتاد، رخسارش می‌درخشید و لبیک‌گویان به پیامبر، به‌سوی او شتافت و در بهشت در قرین او آرام گرفت، خداوند او را برکت دهد...».

شاه کمبرانی،میرمحراب خان ثانی،یادبادآن زمان که عمامه‌ ات را با متانت سرنمودی وسینه سپردرمقابل خیل انگلیسی های خبیث به تاسی ازامام حسین(ع)ویاران اندکش ایستادی و شهدشهادت نوشیدی.نامت جاودانه  

Qambarani@